Keizersgracht 387 De Vergulde Ster | Amsterdamse grachtenhuizen

Keizersgracht 387

<- 385 Keizersgracht Panorama Keizersgracht 389 ->

: Keizersgracht 387

: Tekening Caspar Philips

Keizersgracht 387, de Vergulde Ster

Gebouwd 1668
Architect    -
Opdrachtgever    Coenraad Segers
Monument   Rijksmonument
Eigendom Hendrik de Keyser sinds 1955

Dit koopmanshuis is gebouwd op het eerste erf van de Keizersgracht in de stadsuitleg van 1658, de zogenoemde vierde uitleg', waarbij de grachtengordel wordt doorgetrokken in de richting van de Amstel. Voorheen lag hier een grachtje, de 'Heere Dwarsburgwal' met de stadssteenhouwerij, waar het beeldhouwwerk werd gemaakt voor het stadhuis op de Dam. In 1663 dempte men het grachtje en verplaatste de stad de steenhouwerij. De erven worden dan vrijgegeven voor de bouw van koopmanshuizen. 'De Vcrgulde Ster' wordt opgetrokken in opdracht van Cocnraad Segers en Catharina van Heyst. De halsgevel uit 1668 is verwant aan de gevelontwerpen van de beroemde Amsterdamse bouwmeester Philip Vingboons. Het is een prachtig voorbeeld van de classicistische bouwstijl uit de tweede helft van de 17dc eeuw. De hoge zandstenen gevel heeft gebeeldhouwde klauwstukken, festoenen (bloemenslingers), gebogen frontons boven de vensters en twee 'oeuil-de-boeufvensters in de top. En zoals te zien is op de tekening van Caspar Philips is er tussen het maken van de tekening en nu niets meer veranderd.

De plattegrond

De plattegrond van het huis gaat in hoofdopzet terug op de 17de eeuw. Het is een zeer diep huis, dat uit twee bouwdelen bestaat: een hoog voorhuis en een lager, dwarsgeplaatst achterhuis. Daartussen is een binnenplaats waardoor licht naar binnen valt. Bijzonder is dat naast het huis een aparte gang ligt, met een poortje aan de gracht, waardoor het achterhuis een tweede, aparte ingang heeft.Het poortje aan de gracht wordt bekroond door een 'vergulde ster', waar het huis zijn naam aan ontleend.

In het achterhuis bevindt zich de grote zaal, het meest representatieve vertrek van het huis, met uitzicht over de tuin. Deze plattegrond is kenmerkend voor veel van de grote koopmanshuizen aan de gracht.

: Keizersgracht 387 Lierzang voor huwelijk Jacoba Stadnitski en Jan van Heukelom

Een speels 19de-eeuws interieur

Alhoewel de plattegrond teruggaat op de 17de eeuw, is het interieur vooral 19de eeuws. Het huis ademt nog de sfeer van de verschillende tijdperken van bewoning in deze eeuw. In de eerste helft van de 19de eeuw bewoont de bankiersfamilie Königswartner het pand. Het huis is in deze periode middelpunt van het Amsterdamse culturele en intellectuele leven. In het midden van de 19dc eeuw wordt het interieur gemoderniseerd naar de mode van de tijd. In het voorhuis komt een kamer-en-suite. De twee vertrekken, verbonden door een schuifdeur, worden zeer weelderig gedecoreerd met stucwerk, deuren, schouwen en betimmeringen in een speelse neorococostijl. Deze decoraties en de historische kleurafwerking zijn bewaard gebleven. De grote zaal in het achterhuis fungeerde als kantoor van het bankiershuis, met aparte ingang via het poortje aan de gracht.

Rond 1860 laat het echtpaar Van Heukelom-Stadnitski het huis opnieuw verbouwen. Het achterhuis wordt gewijzigd waarbij de verdiepingshoogten veranderden. Ook krijgt het huis waterleiding, een 'bad met verwarmingstoestellen' en gasverlichting. Aan het eind van de 19de of in de vroege 20ste eeuw volgde nog een verbouwing. De zaal in het achterhuis krijgt een neorenaissance betimmering, waarbij het cassette-plafond het meest in het oog springt. In 1955 is het huis door mevrouw Worst-Kalff nagelaten aan de Vereniging die het daarna verhuurd heeft. Kortgeleden is het pand weer leeg gekomen en moet het weer gerestaureerd worden.

Restauratie in voorbereiding

Inwendig is het huis sindsdien nooit ingrijpend verbouwd. Hierdoor is het 19de -eeuwse interieur gaaf bewaard gebleven. Een restauratie van dit bijzondere interieur is momenteel in voorbereiding. Op de eerste verdieping (niet te bezichtigen) werd reeds een bijzondere vondst gedaan. Op een houten wand werden enkele behang-fragmenten terug gevonden. Zeer bijzonder was de derde laag: een 'iriserend' behang uit het tweede kwart van de 19de eeuw.

Iriserend behang was een Frans-Oostenrijkse uitvinding uit 1820. De kleuren van dit behang lopen vloeiend in elkaar over, waardoor het lijkt alsof het behang oplicht. De behangsels die volgens dit procedé werden vervaardigd, heetten 'irisés' of 'teintes fondues' (gesmolten kleuren). Het behang dat werd gevonden in Keizersgracht 387 heeft gele bloemen en bladranken op een iriserende achtergrond.

Bron : vereniging Hendick de Keyser

Hebt u aanvullingen of wilt u meedoen?

Als u opmerkingen of aanvullingen hebt op de tekst hierboven, wilt u dan ook het huisnummer erbij vermelden.

Uw e-mail adres wordt alleen maar gebruikt om eventueel op uw opmerkingen te reageren.

Foto's of andere informatie vande panden kun u ook zenden naar info@amsterdamsegrachtenhuizen.info.